Werkgroep Natuurlijk Zeist-West

'Natuur verbinden en behouden’

Werkgroep Faunapassages Zeist Zuid/West

20 jaar actief in en om Zeist-West

Waarom is het buitengebied van Zeist Zuid/West zo belangrijk voor de natuur?

kaartje van het gebied tussen Lek en Vechtplassen met de ecologische verbindingszone

In Utrecht liggen twee grote natte natuurgebieden: het Vechtplassen/ Noorderparkgebied en het Kromme Rijn/ Langbroekerweteringgebied. Daartussen is een goede ecologische verbinding onmisbaar voor de uitwisseling van dieren. Deze énige natte ecologische verbindingszone ligt in het smalle laaggelegen gebied tussen De Bilt, Utrecht/Uithof, Zeist, Bunnik, Odijk en Driebergen. In deze zone liggen kleinere natuurgebieden die samen met de tussenliggende open ruimte onmisbaar zijn als trek- en leefgebied voor dieren. Op zijn smalst is de verbindingszone soms nog geen kilometer breed!

Natuur, Milieu en Landschap zijn belangrijk, voor mensen maar zeker óók voor dieren en planten.
De natuur staat de laatste tijd steeds meer in de belangstelling. Toch staat de kwaliteit van veel leefgebieden voor dieren en planten onder een grote druk. En neemt het aantal soorten nog steeds af. Door verstedelijking en de schaalvergroting van de landbouw vanaf de circa 1960 werd niet tot nauwelijks rekening gehouden met de natuur. Auto-, spoor- en waterwegen vormden een barrière en hebben de leefgebieden van diersoorten versnipperd. Jaarlijks worden veel kleine en grotere dieren tijdens de oversteek van (spoor)wegen doodgereden: zoals de pad, egel, eekhoorn, das, vos en ree.

Dassen
De das is dankzij bescherming en ecologische verbindingen terug in de natuurgebieden om Zeist-West. Lees meer in deze notitie. In de afgelopen 25 jaar zijn de leefgebieden verbeterd. Lees daar meer over in onze Nieuwsbrief over de das.

Uitwisseling tussen dieren noodzakelijk
Onderlinge uitwisseling tussen verschillende populaties binnen een soort nodig is om gezonde populaties te houden en soorten in stand te houden. Een doodgereden vrouwtjesdas die jongen zoogt en verzorgt, betekent ook het einde voor haar jongen in de burcht. Voor vleermuizen, vogels en kleinere zoogdieren zijn lijnbeplantingen belangrijk: aaneengesloten groenstroken met bomen, struiken en bermen, belangrijk als leefgebied én verbindingsroute. Dat geldt ook voor watergangen met aangrenzende oevers. Plantenzaden en insecten zoals vlinders en libellen profiteren ook van deze ‘Groene routes’. Poelen, sloten en vijvers zijn belangrijk voor de voortplanting van amfibieën.

Van Ecologische Hoofdstructuur (EHS) naar Natuur Netwerk Nederland (NNN)
Sinds 1990 werkt de overheid met veel organisaties samen om een Ecologische Hoofdstructuur (EHS) in Nederland te realiseren. Dat door zowel het vergroten van de leefgebieden van planten en dieren als het aanleggen van ecologische verbindingen tussen die gebieden, inclusief faunavoorzieningen over of onder autowegen, spoorwegen en waterwegen. Zo kan een aaneengesloten natuurnetwerk ontstaan, thans als het Natuur Netwerk Nederland (NNN) aangeduid.

De Werkgroep Faunapassages Zeist Zuid/West actief vanaf 1999
Speciaal vanwege verdere verbetering van het natuurnetwerk is in 1999 de Werkgroep Faunapassages Zeist Zuid/West opgericht, een echte netwerkorganisatie. Vrijwilligers met gebiedskennis en kennis van dieren en planten leveren hun bijdrage aan de kennisoverdracht over en de instandhouding van de natuur en de verbetering van faunapassages. Dit zoveel mogelijk in samenwerking met de eigenaren en beheerders van landgoederen en natuurgebieden. Zo ontstond de eerste uitgave van de folder ‘Natuur verbinden en behouden’ (2005). De Werkgroep Natuurlijk Zeist-West coördineert de Werkgroep Faunapassages Zeist Zuid/West.

Kaart ‘Natuur Verbinden en Behouden 2020
Op de kaart uit 2020 staan de faunavoorzieningen die zijn aangelegd om de situatie voor dieren veiliger te maken met de nog resterende knelpunten. Daarbij gaat het dan om grotere faunatunnels onder de rijkswegen, zoals de A28 en ook de A12; kleinere wildtunnels onder de provinciale wegen, landelijke wegen en onder het spoor; loopplanken en bruggetjes over watergangen; langs diverse watergangen zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd; voor vissen zijn er vispassages en voor boommarter en eekhoorn zijn er (boommarter)bruggen over sommige wegen gemaakt. U vindt deze kaart hier.

Onderhoud van landschapselementen door vrijwilligersgroepen.
Het Utrechts Landschap, Staatsbosbeheer en particuliere eigenaren beheren hun natuurgebieden. Het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden beheert de doorgaande watergangen. Vrijwilligers van de Werkgroep Sandwijck, de Knotgroep Zeist/West en de Poelenwerkgroep Zeist leveren een belangrijke bijdrage aan het onderhoud van een oud landgoedpark, het knotten van wilgen, het snoeien van oude houtsingels en ook het schonen van aangelegde poelen.

Meer informatie: mail naar info@natuurlijkzeist-west.nl